Binlerce yıllık tabletler Irak'a iade edildi: Kültürel açıdan eşsiz belgeler

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Gökhan Yazgı ve Irak'ın Ankara Büyükelçisi Majid Abdulreda Hassan Al-Lachmawi'nin katılımıyla Ankara'daki Cumhuriyet Müzesi'nde teslim töreni düzenlendi.

Bilimsel verilerle Irak kökenli olduğu belirlenen altı çivi yazılı kil tableti ait olduğu topraklara iade ettiklerini belirten Yazgı, kültür varlıklarının köken ülkeye iadesinde Dışişleri Bakanlığı'yla Irak'la temasa geçilerek bilgi ve belgelerin paylaşıldığını söyledi. Bakan yardımcısı şöyle devam etti:

"Iraklı yetkililer, sürece büyük bir hassasiyetle yaklaşmış, kendi uzmanlarının katkılarıyla iadeye katkı sağlamıştır. Bugün iadesi gerçekleşen tabletler, eski Akad, 3'üncü Ur, eski Babil dönemlerine aittir. Tabletlerin içerikleri, yazı stilleri ve kullanılan terminoloji, Güney Irak'taki merkezlerle doğrudan ilişkilidir. Bu tabletler, gündelik işlemlerden rahip listelerine ve değerli eşya kayıtlarına kadar pek çok bilgi sunan, bilimsel ve kültürel açıdan eşsiz belgelerdir."

SAYI 97'YE ÇIKTI

Bakan yardımcısının aktardığına göre Türkiye'nin Irak'a iade ettiği kültür varlığı sayıları senelere göre şöyle:

2010: Dört2019: 812022: Altı

2025: Altı

TABLETLER, EKONOMİK VE DİNİ İÇERİKLİ

Gönüllü bir koleksiyonerin iade ettiği ve İstanbul Arkeoloji Müzesi uzmanlarının bilimsel incelemeleriyle Irak’a ait olduğu belirlenen eserler, ekonomik, idari ve dini içerikler barındırıyor.

Milattan önce (MÖ) 22-21'inci yüzyıllara tarihlenen eserlerden biri 3'üncü Ur dönemine ait ve Sümer alfabesiyle yazılmış.

Bir diğer tabletteyse MÖ 24-23'ün yüzyıllara tarihlenen eski Akad dönemine ait yazı sistemiyle koyun ve keçi türleri sıralanmış. Bu hayvanlar için yapılan ödemeler kayıt altına alınmış. Söz konusu metin, iktisadi belge örneği olarak değerlendiriliyor.

Gündelik işlemler için düzenlenmiş bir diğer tabletse 3'üncü Ur dönemi kralı Ibbi-Sin'in hüküm sürdüğü yıllara (MÖ 21'inci yüzyıl) tarihlendiriliyor. Yazı biçimi ve içerik, dönemin tipik idari belgeleriyle benzerlik gösteriyor.

Eserlerin analiz ve tarihsel sınıflandırmasını Prof. Dr. Selim Ferruh Adalı yaptı.