Roger Mantegani: samimi, teatral, kentsel bir dokunuş

Bunu her zaman biliyordu. Roger Mantegani, memleketi Córdoba'dan Buenos Aires'e Tren Rayo (Güneş Işını Treni) ile yaptığı tatil yolculuklarını ve şehirdeki müzeleri ziyaret edip gördüğü resimlerden büyülendiğini net bir şekilde hatırlıyor. Bu nedenle, gençken anne ve babasına (postacı olan babası ve ev hanımı olan annesi) karşı gelip "Sadece çizmek istiyorum" dediği günü de aynı netlikle hatırlıyor. 68 yaşında, Córdoba'lı olan sanatçı, bu dileği fazlasıyla yerine getirmiş durumda: Hayatını sanata adamış (ilk sergisini 16 yaşında açtı) ve Duhau Sarayı'nın Paseo de las Artes bölümünde Umut Felsefesi sergisini yeni açtı. Sergi, 2019 ile 2025 yılları arasında üretilmiş, hepsi büyük formatlı, farklı serilerden 26 eseri bir araya getiriyor.

Biyografisi figüratif bir sanatçı olduğunu gösterse de, bu tarz, Recoleta Oteli'nin büyüleyici galerisinde sergilenenle tam olarak aynı değil; galeri, 7/24 halka açık ve bu da durumu daha da çekici kılıyor. Bu galeri, sanatçının kendi tanımıyla "sokak figürlerini" betimleyen, kömür, yağlıboya, pastel, kolaj ve damlatma gibi karma teknikler kullanan eserler sergiliyor.

Yüzler, gövdeler, eğilmiş veya ayakta duran, hareket halinde veya hareketsiz, arka plandan görüntüler gibi beliren bedenler var. Ara sıra bir köpek görünüyor. İsim veya hikaye yok. Mantegani , miras aldığı border collie cinsi köpeği Isidoro ile Palermo Ormanları'nda her yürüyüşe çıktığında ilham aldığını söylüyor. Cep telefonuyla notlar gibi görüntüler, hızlı ve kesin olmayan bir kayıt yakalıyor, sanki gelecekte olacaklara dair bir fikir edinmek ister gibi. Daha doğrusu, olmayacak şeylere dair: O kadar uzun süredir canlı modellerle çalışıyor ki artık istediği şey figürasyondan, kalıplardan, laf kalabalığından kurtulmak. İstediğini yapmak, tabiri caizse. Yani parmaklarıyla, toz bezleriyle, bezlerle çizmek. Ve yakından bakıldığında işler şekilsiz görünüyor, ama formlar orada, ön planda değil, uzaktan ima ediliyor.

"Zaman zaman eser neredeyse soyutlaşıyor; figürler bulanıklaşıyor ama asla kaybolmuyor," diyor hayatının ve üretiminin bu aşamasında renkli paleti terk edip daha sade, daha siyah beyaz bir palete yönelen Mantegani . Sunulan seriler bu evrimi yansıtıyor: Siyah Beyaz, İç Gözlemler II, Kağıttan Şehir ve Kaosun Dengesi . Sergiye eşlik eden küratöryel metinde tarihçi, sanat eleştirmeni ve Revista Ñ'ya katkıda bulunan Julio Sánchez Baroni , "Daha önce kompozisyonları 17. yüzyıl Hollanda resminin şaşırtıcı kesinliğini çağrıştırırken, şimdi Goya'nın siyah resimlerinin huzursuzluğu hakim," diye belirtiyor.

Sanatçının desteğe müdahale etme biçiminde performatif bir şey var diyebiliriz: figürler kumaşlar, kurtarılmış kent posterleri ya da ahşap veya sahne kağıdı üzerinde yakalanıyor; çünkü tiyatro her zaman onun tarihinin bir parçası olmuştur, bu yüzden eserleri teatral ile mahrem, hayali ile gerçek arasında bir yolculuk öneriyor.

Mantegani, Córdoba'daki Figueroa Alcorta Güzel Sanatlar Okulu'nda eğitim almış ve Paris'te Arjantinli ressam ve heykeltıraş Lucio Loubet ile çalışmış olmasına rağmen, kendini otodidakt olarak tanımlıyor. 1980'lerde Fransa'nın başkentinde yaşadı ve çalıştı. Loubet ile yaptığı eğitimin yanı sıra karma sergilere katıldı ve daha özgür, daha az akademik bir bakış açısı geliştirmeye başladı.

Arjantin'e döndükten sonra, Córdoba'da ve daha sonra Buenos Aires'te prodüksiyonuna devam etti ve sanatsal çalışmalarını, özellikle bağımsız sahnelerde, tiyatro sahne ustalığıyla birleştirdi. Akademik eğitim ile kendi yolu arasındaki bu geçiş, gözle görülür izler bıraktı: titizlik var ama aynı zamanda özgürlük de var. Zanaatın bir anısı var ama aynı zamanda ondan kopma arzusu da var.

Mantegani , Cordoba, Buenos Aires, Meksika, Amerika Birleşik Devletleri ve İspanya'daki çağdaş sanat mekânlarında sergiler açtı. Eserleri Arjantin, Fransa ve İspanya'daki özel koleksiyonlarda yer alıyor. Kariyeri boyunca her zaman düşük profilli bir profil çizdi ve el işçiliğinden asla vazgeçmedi: resim yapıyor, çiziyor, montajlıyor ve birçok eserinin arkasına el yazısı notlar yazıyor.

Sánchez Baroni sergi hakkında şunları söylüyor: “Tüm bu karanlık formların girdabında, ruhlarda bir sinyal, en unutulmuşlara, çaresizlere ve kurtuluşu bekleyen bir dünyada dolaşan hayvanlara yönelik bir umut ve sevgi felsefesini ateşleyen bir şey var.”

* Roger Mantegani'nin Umut Felsefesi adlı eseri Duhau Sarayı'ndaki Paseo de las Artes'te, Alvear Caddesi 1661 adresinde, günde 24 saat, haftada yedi gün görülebilir.