AB-ABD ticaret anlaşması hakkında şu ana kadar bildiklerimiz

1 Ağustos'ta sona erecek olan son tarih ve 1,9 trilyon dolarlık transatlantik ticaret ilişkisi nedeniyle riskler yüksekti.

27 ülkeden oluşan blokun yüzde 30'luk tehdit yerine yüzde 15'lik bir temel vergiyle karşı karşıya kalması konusunda liderlerin anlaşmasının ardından birçok Avrupalı şirket rahat bir nefes alacak; ancak anlaşma herkesi memnun etmeyecek.

Şu ana kadar bildiklerimiz şunlar:

AB-ABD ne konuda anlaştı?

Her iki taraf da AB mallarının çoğunda genel olarak yüzde 15'lik bir oran olacağını teyit etti. Bu oran, Japonya'nın bu ay güvence altına aldığı seviyeyle aynı. Bazı ürünlerde ise ikili gümrük muafiyetleri uygulanacak.

Anlaşma, yaklaşık 13 milyon kişiye istihdam sağlayan ve Trump'ın mevcut yüzde 2,5'lik tarifeye ek olarak yüzde 25'lik tarifelerle karşı karşıya bıraktığı otomotiv sektörüne rahatlama getirecek.

Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü'nden Jacob Funk Kirkegaard, "Elbette bu, otomotiv endüstrisi için iyi bir haber. Bu yüzden Almanya mutlu olacak. Otomotiv tedarik zincirine sahip tüm AB üyelerinin payı ise yüzde 27,5'ten yüzde 15'e çıkacak," dedi.

Jacques Delors Enstitüsü'nden ticaret jeopolitiği uzmanı Elvire Fabry, yüzde 15'lik verginin Alman otomobil üreticileri için "maliyetli" olmaya devam edeceğini, ancak "yönetilebilir" olduğunu söyledi.

Yüzde 15'lik oran, ABD'nin Avrupa mallarına uyguladığı mevcut yüzde 4,8'lik tarifelerden çok daha yüksek olsa da, şirketlerin Nisan ayından bu yana Trump tarafından uygulanan yüzde 10'luk ek sabit oranla karşı karşıya kalmasıyla mevcut durumu yansıtıyor.

AB ayrıca, Rus enerji kaynaklarının yerini almak üzere ABD'den üç yıla eşit olarak dağıtılacak 750 milyar dolar değerinde sıvılaştırılmış doğal gaz, petrol ve nükleer yakıt satın alma taahhüdünde bulundu.

Ve ABD'ye 600 milyar dolar daha ek yatırım yapacak.

Trump, yakın zamanda NATO içindeki savunma harcamalarını artırma sözü veren AB ülkelerinin "yüzlerce milyar dolar değerinde askeri teçhizat" satın alacağını söyledi.

İstisnalar var mı?

Von der Leyen, yüzde 15'lik oranın İrlanda için kritik bir ihracat kalemi olan yarı iletkenler ve ilaçlar da dahil olmak üzere çoğu sektörde uygulandığını söyledi.

Trump, nisan ayında iki önemli sektöre önemli ölçüde daha yüksek tarifeler getirebilecek soruşturmalar başlatmış, bu ay ilaçlara yüzde 200 oranında vergi koyabileceği uyarısında bulunmuştu.

Von der Leyen, Brüksel ve Washington'un uçaklar, bazı kimyasallar, yarı iletken ekipmanları, bazı tarım ürünleri ve kritik hammaddeler gibi temel mallar için ikili gümrük muafiyeti konusunda anlaştıklarını söyledi.

AB'nin şu anda ABD'ye yaptığı çelik ihracatına yüzde 50 oranında gümrük vergisi uyguladığı belirtilirken, von der Leyen, Trump ile metal konusunda bir uzlaşmaya varıldığını söyledi.

"Aramızda tarifeler düşürülecek ve kota sistemi getirilecek" dedi.

Avrupa çeliğine, ancak metalin belirli bir miktarının ABD'ye ulaşmasının ardından yüzde 50 oranında vergi uygulanacağı anlaşılıyor; ancak mekanizma hakkında başlangıçta herhangi bir ayrıntı verilmedi.

Peki bundan sonra ne olacak?

Anlaşmanın, pazartesi sabahı ilk iş olarak Avrupa Komisyonu'ndan bilgi almak üzere bir araya gelecek olan AB üye ülkeleri tarafından onaylanması gerekiyor.

Ve anlaşmanın tam olarak somutlaştırılması gerektiği için henüz teknik görüşmeler yapılması gerekiyor.

Von der Leyen, anlaşmayı bir "çerçeve" anlaşması olarak nitelendirerek, "Ayrıntıların netleştirilmesi gerekiyor ve bu önümüzdeki haftalarda gerçekleşecek," dedi.

Özellikle Fransa ve Hollanda'nın şarap ve bira için istisnalar talep etmesi nedeniyle alkol konusunda henüz nihai bir karar verilmediğini söyledi.

Von der Leyen, "Bu önümüzdeki günlerde çözülmesi gereken bir konu" dedi.