İspanya'da bu kadar çok insanı doyuracak kadar işçi yok: ekonomi 2060 yılına kadar yılda sadece %0,13 büyüyecek.

Sihir yapamazsınız. Çalışma çağındaki nüfusun azalması ve bağımlı nüfusun artmasıyla, (beklenmedik bir üretkenlik mucizesi olmadığı sürece) yalnızca bir sonuç ortaya çıkabilir: çok daha düşük kişi başına düşen GSYİH büyümesi . Bu durumda matematik basit. 20 kişilik bir nüfusun 15'i çalışma çağında ve çalışıyorsa ve bunlardan yalnızca 5'i yaşlı veya çocuksa (bağımlı nüfus veya daha yaygın olarak: doyurulması gereken 'ağızlar' ), teoride nüfusu korumak ve herkes için yeterli ve büyüyen üretim sağlamak kolay olacaktır. Çalışma çağında 10 kişinin ve çalışma çağında olmayan 10 kişinin daha olduğu (bunlar çocuk veya yaşlıdır) başka bir ekonomi düşünün. Üretimin dağılımı (ekonominin ürettiği her şey) daha karmaşık ve potansiyel büyüme daha düşük olurdu. Böylesine büyük bir nüfus için yeterli işçi yoktur ve bu, üretenlere veya üretken yaşta olanlara bağlı olacaktır . Önümüzdeki yıllarda İspanya'nın başına gelecek olan şey, çok kaba, basit ve günlük dilde özetlendiğinde budur. OECD'nin son istihdam raporuna göre, "yaşlı" nüfus artmaya devam edecek, çalışma çağındaki vatandaşlar ise toplam nüfusun giderek daha küçük bir kısmını oluşturacak.

Düşük doğurganlık ve yüksek yaşam beklentisi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) tüm üyeleri arasında 2060 yılına kadar İspanya'nın nüfusa oranla istihdamda en büyük düşüşü yaşamasına yol açacak. Tüm gelişmiş ülkeleri temsil eden örgüte göre bu durum ülkenin ekonomik büyümesi üzerinde önemli sonuçlar doğuracak. İspanya'daki istihdam oranının yüzde 10'dan fazla düşerek yaklaşık yüzde 55'e düşmesi bekleniyor. İspanya'da kişi başına düşen reel GSYİH büyümesi son yıllarda (ya da daha doğrusu on yıllarda) zaten hayal kırıklığı yarattıysa, sırada daha da kötüsü var. Kişi başına düşen GSYİH, kusurlu olsa da, en azından ekonomik açıdan bir toplumun refahını analiz etmek için en geçerli göstergelerden biridir. Toplam GSYİH önemli ölçüde artsa bile, kişi başına düşen GSYİH artmazsa vatandaşların yaşam kalitesi iyileşmeyecektir.

İspanya'da kişi başına düşen GSYİH neden daha da durgunlaşabilir? Yukarıda belirtildiği gibi, "üretken" nüfus önemli bir düşüş yaşayacak. İspanya, neredeyse kronik olarak üretkenlik sorunları yaşayan bir ekonomi. Buna daha düşük bir istihdam oranını (üretkenlik ve istihdam, kişi başına düşen GSYİH'yi artırmanın iki yoludur) eklersek, sonuç ancak son derece düşük bir büyüme olabilir. OECD, " Bu demografik değişimin İspanya'nın ekonomik büyümesi üzerinde önemli sonuçları olacak" uyarısında bulunarak, üretkenlik artışının 2006-2019 ortalamasıyla aynı seviyede kalması durumunda, kişi başına düşen GSYİH'nin 2060 yılına kadar yıllık yalnızca %0,13 artacağını, bunun 2006 ile 2019 yılları arasında kaydedilen %0,53'lük artışa kıyasla daha düşük olacağını belirtiyor.

OECD her grubu derinlemesine incelemese de, "bağımlı" kesimler, bakmakla yükümlü olunanların çoğunluğunu oluşturan emeklilik yaşına ulaşmış kişilerin ötesine uzanmaktadır. 16 yaşın altındaki çocuklar, çalışmayan nüfus (çalışma çağında olmalarına rağmen çalışmak istemeyenler), engelli emeklileri veya geçici işsizler gibi, başkalarının "zengin" nesline bağımlı vatandaşlar listesine de dahil olabilir.

İspanya'da büyüyen bağımlı nüfus için işçi sıkıntısı yaşanacak. İspanya vakası, istihdam oranındaki hızlı düşüş nedeniyle en ciddi, hatta belki de en ciddi vakalardan biri. Ancak OECD, bunun gelişmiş ülkelerde yaygın bir eğilim olduğunu vurguluyor: OECD Genel Sekreteri Mathias Cormann, "Nüfusun yaşlanması önemli işgücü açığına ve mali baskılara yol açacak ," diyerek 2060 yılına kadar OECD'de çalışma çağındaki nüfusun %8 azalacağını ve emeklilik ve sağlık hizmetlerine yapılan yıllık kamu harcamalarının GSYİH'nın %3'ü oranında artacağını belirtti.

Daha düşük bir istihdam oranına, "yaşlı" nüfus için %75'e ulaşan (çalışma çağındaki her kişi için 0,75 kişi emekli olacak) ve daha da yüksek bir toplam bağımlılık oranı (çocuklar dahil) eşlik edecektir. Bu, 2060 yılına kadar İspanya'da, emekli oldukları veya henüz yasal çalışma yaşına gelmedikleri için üretemeyen neredeyse her kişiyi üretebilecek bir kişinin olacağı anlamına gelir. Dolayısıyla, çalışma çağındaki her kişinin ürettiği (işsizliğin ortadan kalktığı varsayılarak) iki kişi arasında bir şekilde (vergiler, dayanışma vb.) "paylaşılmak" zorunda kalacaktır. Dolayısıyla, gelecekteki kişi başına düşen GSYİH büyümesi için felaket bir tahmin söz konusudur. İspanya, dünyanın en kötü bağımlılık oranına sahip olup, onu yalnızca Japonya ve Güney Kore geçmektedir.

Üstelik kişi başına düşen GSYİH büyümesinin yavaşlaması, kuşaklar arası eşitsizliğin artmasıyla da örtüşebilir . OECD, "Bebek patlaması kuşağı, son otuz yılda genç kuşaklara kıyasla önemli ölçüde daha yüksek gelir artışı yaşadı. Genç kuşakların gelirlerini artırmanın yollarını bulamazsak, kuşaklar arası eşitsizlik artacaktır" diye uyarıyor.

İspanya'da, çalışma çağındaki yaşlılar (55-64), çalışma çağındaki gençlere (25-34) göre daha hızlı gelir artışı yaşamıştır. 1995 yılında, genç yetişkinlerin eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri, en yaşlı yaş grubundakinden %1,3 daha yüksekti. Bu eğilim 2000'lerde tersine dönmüş ve 2022 itibarıyla çalışma çağındaki yaşlıların geliri, en genç gruptakilerden %5,6 daha yüksekti.

Cormann, " Yaşlı çalışanlar için istihdam olanaklarını iyileştirmek, kadınların ve gençlerin kullanılmayan iş gücü potansiyelinden yararlanmak ve üretkenlik artışını canlandırmak için iddialı politika önlemlerine ihtiyaç var. Ayrıca, çalışanların yeni yapay zeka araçlarından yararlanmak için ihtiyaç duydukları becerilere sahip olmalarını sağlamak gerekiyor" dedi.

OECD, "Ayrıca, İspanyol milenyum kuşağı ( 1980'lerden sonra doğanlar ) yetişkinlik hayatları boyunca sınırlı bir gelir artışı yaşadılar . Bu durum, kısmen son yıllardaki durgun işgücü verimliliği büyümesi ve küresel mali krizin kalıcı etkisinden kaynaklanıyor" uyarısında bulunuyor.

OECD uzmanları, kişi başına düşen düşük GSYİH büyümesi, eşitsizlik ve düşük potansiyel GSYİH senaryosundan kaçınmak için İspanya'nın işgücünü artırmak amacıyla göçmenleri düzenli hale getirmesi gerektiğine inanıyor. OECD, kullanılmayan işgücü kaynaklarını harekete geçirerek (örneğin, cesareti kırılmış nüfusu azaltarak, erkekler ve kadınlar arasındaki istihdam oranını eşitleyerek), cinsiyetler arası istihdam farkını en az üçte iki oranında azaltarak, sağlıklı yaşlı çalışanları harekete geçirerek ve düzenli göçü teşvik ederek İspanya'nın yıllık kişi başına düşen GSYİH büyümesini %0,73'e çıkarabileceğine ve yakın dönemdeki tarihsel eğilimini aşabileceğine inanıyor.

Bu reformlar uygulansa bile durum basit değil: OECD, "Genç nesiller, nüfusun yaşlanmasından kaynaklanan ekonomik ve sosyal zorluklarla karşı karşıya kalacak" uyarısında bulunuyor. OECD, İspanya'da çalışma hayatının uzatılmasının yalnızca ekonomik büyümeyi desteklemek için ek işgücü kaynaklarının serbest bırakılmasına yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda halihazırda gelir durgunluğu yaşayan gençlerin yükünü de hafifleteceğine inanıyor. Dolayısıyla, önümüzdeki yıllarda İspanya ekonomisine hakim olması beklenen eğilimler şunlar: İleri yaşlarda veya çalışmayı tercih etmeyen kişilerde istihdamı teşvik ederken aynı zamanda hâlâ yüksek olan işsizlik oranını düşürmeye çalışan politikalar; emeklilik yaşını uzatmak; işgücünü güçlendirmek için göç çekmek; ve nesiller arası eşitsizliği azaltmaya yardımcı politikalar veya mali çerçeveler aramak.

Genç nesiller, yaşlanan nüfusun getirdiği ekonomik ve sosyal zorluklarla karşı karşıya kalacak. Bu nedenle, İspanya'da çalışma hayatının uzatılması, ekonomik büyümeyi desteklemek için ek işgücü kaynaklarının serbest bırakılmasına yardımcı olmanın yanı sıra, halihazırda durgun gelirler yaşayan gençlerin üzerindeki yükü de hafifletecektir.