Charlie Kirk'e düzenlenen suikast girişimine dair spekülasyonlar internette yayılıyor. Suikast girişiminde Rus aktörlerin de adı geçiyor.

Rus propagandacılar, son günlerde Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşananları daha iyi hayal edemezdi: Etkili bir muhafazakâr aktivist olan Charlie Kirk, Utah Valley Üniversitesi'nde yaptığı bir konuşma sırasında vurularak öldürüldü. Saldırgan kaçmayı başardı. Tutuklanmasına kadar geçen iki gün içinde bir bilgi boşluğu oluştu: Binlerce şaşkın ama meraklı Amerikalı, saldırgan, nerede olduğu ve amacı hakkında internette bilgi aradı.

Özellikle sosyal medyada çok şey buldular. Bir kullanıcı, suikastçının kaçışına tanık olduğunu iddia etti. Reuters, ortaya çıkan videonun bağlamından koparıldığını ifşa etti. İki kullanıcı daha, suikastçının tutuklanmasını filme aldıklarını iddia etti. Bunun da daha sonra asılsız olduğu ortaya çıktı. Diğer kullanıcılar, köklü medya kuruluşlarından Kirk hakkında haberler tahrif etti veya medyanın suikast hakkında erkenden bilgilendirildiği efsanesini yaydı.

Bireysel kullanıcılar, bu tür sansasyonel paylaşımlarla profillerine büyük ilgi çekebiliyor. Saldırganın kaçışını kaydettiğini iddia eden kullanıcının videosu yaklaşık 13 milyon kez izlendi.

Ancak dezenformasyon uzmanları, sansasyonel kendini pazarlamacıların yanı sıra devlet aktörlerinin de bu bilgi boşluğundan faydalandığına inanıyor. Bu durum, saldırının gerçekleştiği Utah eyaletinin valisi Spencer Cox tarafından da doğrulandı. Perşembe günü düzenlediği basın toplantısında, "Rusya ve Çin'den gelen robotların huzursuzluk çıkarmaya çalıştığını görüyoruz," dedi ve daha sonra daha fazla bilgi açıkladı.

Suikast girişimini Rus çıkarları için kullanmanın en bariz örneği, eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'di. Saldırıdan birkaç saat sonra, X'te saldırının sol-liberal "pislikler" tarafından gerçekleştirildiğini yazdı. O zamana kadar failin geçmişi hakkında hiçbir şey bilinmiyordu.

Medvedev, suikast girişimini ABD'nin Ukrayna'ya yaptığı yardıma da bağladı ve şöyle yazdı: "Belki de MAGA ekibinin Ukrayna'yı destekleyerek katilleri desteklediğini anlamasının zamanı gelmiştir."

Zürih Üniversitesi Slav Bölümü'nde medya uzmanı olan Roman Horbyk'e göre, bu tür açıklamalar Rusya'nın Batı'ya karşı yıllardır yürüttüğü enformasyon savaşının bir parçası. Araştırmaları için Rus propagandasını inceleyen Horbyk, "Rus devlet aygıtı ABD'deki her önemli olaya atlıyor ve bunları kendi amaçları doğrultusunda kullanmaya çalışıyor." diyor.

Medvedev'in zehirli üslubu Rus propagandasına çok uygun. Horbyk, "Rusya, ABD'deki siyasi kamplar arasındaki mevcut gerginliği alevlendirmeye çalışıyor," diyor. Amaç, Amerikan halkını demokratik uzlaşıyı imkansız kılacak ve ülkeyi kaosa sürükleyecek ölçüde bölmek. Horbyk, "Bu müdahalenin amacı, ABD'yi dünyadaki kültürel ve jeopolitik hakimiyetinden mahrum bırakmak," diyor.

Kirk suikast girişimini kaç Rus propaganda trolünün ele aldığı ve ne gibi bir etki yarattığı belirsiz. Bireysel kullanıcıların paylaşımlarını bir Rus ağına bağlamak genellikle çok zordur. Ancak Horbyk, Kirk ve ölümü hakkında bölücü ifadeler yayan birkaç şüpheli profil keşfettiğini söylüyor.

Ancak Leipzig Üniversitesi İletişim Yönetimi Profesörü Christian Hoffmann, çoğu Amerikalının Rus dezenformasyonundan hâlâ neredeyse hiç etkilenmediğini söylüyor. "Araştırmalardan, Rus dezenformasyonunun genellikle yalnızca sınırlı bir kitleye ulaştığını biliyoruz."

Hoffmann, Amerikan nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unun Rus söylemlerine açık olduğunu tahmin ediyor. "Bunlar, siyasetle çok ilgilenen ancak bilgilerini çok tek taraflı kaynaklardan, örneğin Breitbart gibi portallardan alan vatandaşlar."

Ancak Hoffmann'a göre, ABD'deki insanların çoğu siyasi haberleri çok az takip ediyor. Güncel olaylar hakkında bilgi edindiklerinde ise genellikle saygın medya kuruluşlarına güveniyorlar. Bu nedenle, Rus dezenformasyonunu ancak ana akım medya kuruluşlarının çok sık ve sansasyonel bir şekilde haber yapması durumunda bir tehdit olarak görüyor.

Aktivist Kirk suikastını haberleştirirken, en ilgili Amerikan medya kuruluşları şimdiye kadar gazetecilik ilkelerine bağlı kalmış ve olayların gidişatını veya suikastçının amacını açıklamak için erken veya tek taraflı çarpıtma girişimlerinden kaçınmıştır. Hoffmann, genel olarak Rus trollerinin etkisini mütevazı olarak değerlendirmektedir.